Ένα από τα πιο σημαντικά πειράματα που πραγματοποιήθηκε στην ιστορία της ανθρωπότητας ήταν η μέτρηση της περιφέρειας και της ακτίνας της γης από τον Ερατοσθένη τον 3 π.Χ. αιώνα.
Στις 20 Μαρτίου 2018 γύρω στις 12:30 το μεσημέρι πολλά σχολεία σε όλον τον κόσμο επανέλαβαν το πείραμα του Ερατοσθένη. Το σχολείο μας ήταν ένα από αυτά. Οι μαθητές των τμημάτων Α1 και Β1, με τη βοήθεια των καθηγητών τους κ. Κατιρτζόγλου Άνθιμου, Γλατσάκη Κρυσταλλένιας και Σαββατιανού Μαρίας μέτρησαν τη σκιά μιας ράβδου μήκους ενός μέτρου η οποία ήταν κάθετη στο έδαφος. Η ράβδος σχημάτιζε 90ο με το έδαφος με τη βοήθεια ενός γνώμονα. Μέτρησαν το μήκος της ράβδου και της σκιάς της και με απλούς υπολογισμούς, βρήκαν την ακτίνα της γης καθώς και την περιφέρειά της.
Το πείραμα :Αν θεωρήσουμε ότι ο κύκλος στο παραπάνω σχήμα είναι η Γη τότε η έλλειψη στο κέντρο είναι ο ισημερινός. Στον Ισημερινό την μέρα της Ισημερίας ο Ήλιος το μεσημέρι βρίσκεται στο ζενίθ. Επομένως οι ακτίνες πέφτουν κατακόρυφα και ο Ήλιος καθρεφτίζεται στον πυθμένα ενός πηγαδιού. Η προέκταση μιας ακτίνας του είναι η ΙΚ και περνάει από το κέντρο της Γης Κ. Έστω ότι εμείς είμαστε στη θέση Τ. Οι μαθητές τοποθέτησαν μια κατακόρυφη ράβδο μήκους ΤΑ= 100 cm και αυτή το μεσημέρι (στις 12:34 μ.μ. για τις Σέρρες) είχε σκιά μήκους ΤΣ=0,86 cm.
Στη συνέχεια υπολόγισαν την εφαπτομένη της γωνίας ΣΑΤ από το λόγο ΤΣ/ΤΑ και έτσι βρήκαν την γωνία φ=40,695 ο . Η γωνία φ είναι ίση με την επίκεντρη γωνία ΤΚΙ. Το γεωγραφικό πλάτος της θέσης μας είναι φ μοίρες, μόνο όταν η μέτρηση γίνει τις μέρες της εαρινής ή φθινοπωρινής ισημερίας.
Από το google earth οι μαθητές βρήκαν την απόσταση ΤΙ=S=4574,51 km. Είναι η απόσταση της θέσης μας από τον Ισημερινό. Με μια απλή αναλογία υπολόγισαν την περίμετρο της Γης και μετά την ακτίνα της R.
Αποτελέσματα του πειράματος στο Γυμνάσιο Σκουτάρεως :
Ακτίνα R =6440,5135 Κm (σφάλμα μέτρησης περίπου 1%)
